Η πρεμιέρα του «Καρυοθραύστη» δόθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 1892 στο θέατρο Μαριίνσκι στην Αγία Πετρούπολη και το κοινό τον υποδέχτηκε με συγκλονιστικό χειροκρότημα. Ήταν η βραδιά, που ο Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι ένιωθε για ακόμα μία φορά απόλυτα δικαιωμένος. Η μουσική του συνδυάστηκε μοναδικά με το λιμπρέτο που βασίστηκε στο παραμύθι «Ο Καρυοθραύστης και ο βασιλιάς των ποντικιών», του Ερνστ Τίοντορ Αμαντέους Χόφμαν και το οποίο διασκεύασε αριστοτεχνικά ο Αλέξανδρος Δουμάς. Ο Μαριούς Πετιπά εξέπληξε τους πάντες με τη χορογραφία του. Η τρυφερή ιστορία του «Καρυοθραύστη», δεν άφησε κανένα ασυγκίνητο. Η ιστορία διαδραματίζεται την παραμονή των Χριστουγέννων, σε μία γερμανική πόλη, όπου η μικρή Κλάρα περιμένει το δώρο από τον νονό της. Ανοίγοντάς το, βλέπει με έκπληξη ένα στρατιωτάκι που χρησιμεύει ως καρυοθραύστης. Όταν όλοι οι καλεσμένοι φεύγουν, η Κλάρα μπαίνει στο σαλόνι για να κοιμίσει το στρατιωτάκι της. Καθώς το ρολόι χτυπά μεσάνυχτα, το κορίτσι αποκοιμιέται και μεταφέρεται σε ένα παραμυθένιο κόσμο, όπου τα παιγνίδια ζωντανεύουν και δίνουν μάχη με τους τεράστιους ποντικούς που εισβάλλουν στο δωμάτιο. Σε αυτή τη μάχη, ο Καρυοθραύστης αναδεικνύεται νικητής και μεταμορφώνεται σε έναν όμορφο πρίγκιπα.
Στη δεύτερη πράξη, παρακολουθούμε την Κλάρα και τον πρίγκιπα-Καρυοθραύστη, να κάνουν ένα μαγικό ταξίδι, πρώτα στη χώρα της βασίλισσας του χιονιού κι έπειτα στη χώρα των ζαχαρωτών και της ζαχαρένιας νεράιδας. Το όνειρο δεν κρατάει πολύ. Καθώς ξημερώνουν Χριστούγεννα, η μικρή Κλάρα ξυπνάει και ανακαλύπτει ότι ο γοητευτικός πρίγκιπας των ονείρων της, έχει μεταμορφωθεί ξανά στον Καρυοθραύστη που της χάρισε ο νονός της.
Στο εξωτερικό, ο «Καρυοθραύστης» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Λονδίνο το 1934, σαράντα δύο χρόνια μετά την πρεμιέρα τού 1892. Κι εκεί, η υποδοχή ήταν μοναδική. Από τότε, έχουν γίνει πάμπολλες παραστάσεις σε όλο τον κόσμο, με αρκετές διασκευές στη χορογραφία, καθώς κάθε χορογράφος προσπαθεί να δώσει τη δική του εκδοχή στην ιστορία. Ο «Καρυοθραύστης» χορογραφήθηκε και από τους δύο κορυφαίους χορευτές του 20ού αιώνα, τον Ρούντολφ Νουρέγεφ, για τα βασιλικά μπαλέτα της Σουηδίας και τον Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ, για το American Ballet Theater. Ο καθένας άφησε το στίγμα του ενισχύοντας τον μύθο ενός έργου, που δεν παύει να μας εκπλήσσει».
Τιμές εισιτηρίων: 20€ (κανονικό), 15€ (παιδικό). Προπώληση: Κέντρο πληροφόρησης επισκεπτών Δήμου Καβάλας (τηλ. 2510620566), βιβλιοπωλείο «Χαρτόπολις» (οδός Ελευθερίου Βενιζέλου 8, τηλ.2510229959), Μουσικός Οίκος «Ντο Ρε Μι» (οδός Φιλελλήνων 10, τηλ. 2510224419), κατάστημα Public (οδός Ομόνοιας 50, τηλ. 2510620477).
