- Δεν εξαντλήθηκε το θέμα;
Δυστυχώς όχι. Ακούγονται τερατολογίες, που ξεπερνούν κατά πολύ τα συνήθως ακραία όρια του αντιπολιτευτικού λόγου στην πόλη μας. Εφόσον το θέμα ανάγεται ιστορικά και στην εποχή της δικής μου θητείας ως δημάρχου Καβάλας, οφείλω να μοιραστώ με τους δημότες όσα γνωρίζω γι’ αυτό.
- Ποιος έχτισε τις κτιριακές εγκαταστάσεις στην ακτή Καλαμίτσας;
Ο ιδιοκτήτης φυσικά, γύρω στο 1970. Ήταν ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (ΕΟΤ) και τα κτίρια αντανακλούν το όραμα της τουριστικής ανάπτυξης που είχε η χώρα μας την εποχή εκείνη. Ούτε ο τότε δήμαρχος Ε. Ευαγγελίου ούτε όσοι τον διαδέχτηκαν ισχυρίστηκαν ποτέ πως οι εγκαταστάσεις χτίστηκαν σε δημοτικό ακίνητο.
- Πώς έγινε ιδιοκτήτης ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού;
Αρχικά το ακίνητο ανήκε στο Ελληνικό Δημόσιο. Με τα ΝΔ 180/1946 και 4109/1960 η διαχείριση όλων των τουριστικών ακινήτων του Δημοσίου είχε ανατεθεί στον ΕΟΤ. Με το ΒΔ 677/1969 η παραλία Καλαμίτσας χαρακτηρίστηκε Τουριστικό Δημόσιο Κτήμα, οπότε η διαχείρισή της ανατέθηκε στον ΕΟΤ με την ΚΥΑ 88920/1969 (Υπουργών Συντονισμού και Οικονομικών). Τέλος, με τη ρητή διάταξη του άρθ. 22 § 2 του Ν. 2819/2000 όλα τα Τουριστικά Δημόσια Κτήματα, άρα και η Καλαμίτσα, «εκτός από τον αιγιαλό» παραχωρήθηκαν κατά πλήρη κυριότητα στον ΕΟΤ.
- Και η ΕΤΑΔ ΑΕ πού εμπλέκεται;
Η «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου ΑΕ» ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο, έχει όλα τα προνόμια του Δημοσίου και λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος. Δυνάμει του άρθ. 196 § 4 του Ν. 4389/2016 απέκτησε την κυριότητα όλων των ακινήτων του ΕΟΤ (μέχρι τότε είχε μόνο τη διαχείρισή τους, σύμφωνα με τον Ν. 2636/1998). Γι’ αυτό και όλες οι διαπραγματεύσεις των δημάρχων αυτής της περιόδου, της κ. Τσανάκα και του κ. Μουριάδη, γίνονται με την ΕΤΑΔ. Γι’ αυτό και στην κτηματολογική διαφορά με τον Δήμο Καβάλας ενάγουσα είναι η ΕΤΑΔ.
- Για ποια κτηματολογική διαφορά μιλάμε;
Το Κτηματολογικό Γραφείο της Καβάλας άρχισε να λειτουργεί το 2005. Η δημοτική αρχή εκείνης της εποχής δήλωσε την Καλαμίτσα ως δημοτικό ακίνητο χωρίς ποτέ να ενημερώσει για την πρωτοβουλία αυτή. Πρόκειται για εσφαλμένη εγγραφή, σκόπιμη ή κατά λάθος. Όμως δεν είναι η μοναδική. Ούτε είναι παράξενη. Χιλιάδες υποθέσεις που αφορούν λάθη στο Κτηματολόγιο δικάζονται σε όλη τη χώρα. Είναι τόσο πολλές, ώστε η κυβέρνηση εισήγαγε τον θεσμό του Κτηματολογικού Διαμεσολαβητή για να περιοριστεί η υπερφόρτωση των δικαστηρίων με παρόμοιες αγωγές. Συνεπώς το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΤΑΔ, σύμφωνα με το άρθ. 196 § 8 του Ν. 4389/2016, ήταν υποχρεωμένο να ασκήσει αγωγή εναντίον του Δήμου για να διαφυλάξει τα συμφέροντα του Δημοσίου.
- Ποια ήταν η έκβαση της δίκης για την Καλαμίτσα;
Η αγωγή δικάστηκε και το αποτέλεσμά της ήταν αυτονόητο: αναγνωρίστηκε πως η κυριότητα ανήκει στην εταιρία του Δημοσίου και όχι στον Δήμο (Πολυμελές Πρωτοδικείο Καβάλας 48/2021). Ο Δήμος δεν είχε και δεν μπορούσε να έχει κάποιο επιχείρημα ότι τάχα απέκτησε την κυριότητα με άλλους τρόπους. Υπ’ αυτή την έννοια, αν ο Δήμος ασκήσει έφεση, απλώς θα επιβαρυνθεί με πρόσθετα δικαστικά έξοδα ενώ δεν θα μπορεί να διενεργήσει οποιαδήποτε ανάπλαση και ανάδειξη της ακτής για περισσότερα από δύο χρόνια. Κινδυνεύει και με πρόστιμο από το δικαστήριο, λόγω άσκησης προφανώς αβάσιμου ένδικου μέσου (άρθ. 205 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).
- Κάτι ειπώθηκε για «χρησικτησία».
Όσοι μίλησαν για χρησικτησία μάλλον πρέπει να ξαναδιαβάσουν νομικά. Η χρησικτησία δεν επιτρέπεται σε βάρος ακινήτων του Δημοσίου. Υπάρχει βέβαια η εξαίρεση του άρθ. 4 του Ν. 3127/2003, όμως αυτή επιτρέπει τη χρησικτησία υπό ορισμένες αυστηρές προϋποθέσεις. Εν προκειμένω, θα έπρεπε στο επίδικο ακίνητο, που έχει έκταση περίπου 13 στρέμματα, «να υφίσταται κατά την 31.12.2002 κτίσμα που καλύπτει ποσοστό τουλάχιστον τριάντα τοις εκατό (30%) του ισχύοντος συντελεστή δόμησης στην περιοχή». Τα ισόγεια κτίσματα της ακτής δεν καλύπτουν αυτό το ποσοστό.
- Ναι, αλλά ο Δήμος Καβάλας κατείχε για πολλά χρόνια την ακτή.
Κατείχε λόγω παραχώρησης κατά χρήση από το Δημόσιο. Δεν κατείχε «διανοία κυρίου», όπως απαιτεί ο Αστικός Κώδικας για τη θεμελίωση της χρησικτησίας. Την παραχώρηση είχε ζητήσει από τον ΕΟΤ το Δημοτικό Συμβούλιο Καβάλας με την ομόφωνη απόφαση 260/1985, όπου αναφέρεται πως οι τότε σύμβουλοι αποδέχθηκαν το αποτέλεσμα των προφορικών συνεννοήσεων του δημάρχου Ε. Αθανασιάδη με τη διοίκηση του ΕΟΤ. Το αίτημα έγινε δεκτό πρώτα με την ΚΥΑ 533074/1985 (Υπουργών Οικονομίας, Οικονομικών, Εσωτερικών) και στη συνέχεια με την απόφαση 535504/1985 του ΓΓ του ΕΟΤ, «με σκοπό την καλύτερη αξιοποίηση της ακτής». Η παραχώρηση ίσχυσε για 30 έτη και έληξε τον Οκτώβρη του 2015.
- Άρα εξαρχής ο Δήμος Καβάλας αναγνώρισε την κυριότητα του Δημοσίου και του ΕΟΤ.
Όχι μόνον εξαρχής αλλά και αργότερα, με ενέργειες που διερμήνευαν τη θέληση των Καβαλιωτών για παράταση της παραχώρησης. Έτσι, με τα έγγραφα 11032/2013, που υπέγραψα εγώ ως δήμαρχος, και 14584/2013, που υπέγραψε ο τότε αντιδήμαρχος Θ. Μουριάδης, ενημερώσαμε την ΕΤΑΔ, ως διαχειρίστρια της περιουσίας του ΕΟΤ, σχετικά με την προτεινόμενη νέα χάραξη του αιγιαλού για τις δικές της ενέργειες. Με το έγγραφο 24882/23.10.2014 ο τότε αντιδήμαρχος Φ. Φιλιππίδης με εντολή της δημάρχου κ. Τσανάκα ενημέρωσε εκ νέου την ΕΤΑΔ και υπέβαλε αίτημα παράτασης της παραχώρησης. Με το έγγραφο 28778/1.9.2015 η δήμαρχος κ. Τσανάκα επανέλαβε το αίτημα για την παράταση της παραχώρησης. Τέλος, το Δημοτικό Συμβούλιο υιοθέτησε την εισήγηση της κ. Τσανάκα με τη σχεδόν παμψηφεί απόφαση 261/2016 για την παραχώρηση. Υπερθεμάτισαν οι κ.κ. Βέρρος και Παπαδόπουλος λέγοντας «καλή η λαϊκή πλαζ, ναι στην παραχώρηση κλπ» και μειοψήφησε ο κ. Ποτόλιας. Άρα δεν υφίσταται θέμα νομής «διανοία κυρίου».
10.Καλά λοιπόν. Έκανε αγωγή η ΕΤΑΔ, κέρδισε τη δίκη αλλά το δικαστήριο αναγνώρισε τον ΕΟΤ ως ιδιοκτήτη. Τι μπέρδεμα! Μα πόσο άχρηστοι είναι όλοι αυτοί οι νομικοί…
Όλοι οι νομικοί στη συγκεκριμένη δίκη, δικαστές και δικηγόροι, έκαναν πολύ καλά τη δουλειά τους. Αντικείμενο της δίκης ήταν ποιος είχε δικαίωμα να εγγραφεί ως ιδιοκτήτης το 2005, όταν ξεκίνησε η λειτουργία του Κτηματολογικού Γραφείου της Καβάλας. Άρα σωστά διατάχθηκε η εγγραφή του ΕΟΤ στο Κτηματολόγιο, αφού αυτός ήταν ιδιοκτήτης το 2005. Η ΕΤΑΔ θα εγγραφεί στη συνέχεια αυτοδίκαια λόγω της διαδοχής εκ του νόμου, με χρόνο εγγραφής το 2016
11.Η νέα χάραξη του αιγιαλού για ποιο λόγο έγινε τελικά; Μήπως ήταν πιο συμφέρον για τον Δήμο Καβάλας να παραμείνει η παλιά γραμμή του αιγιαλού;
Ενώ για το ζήτημα αυτό δόθηκαν πριν από καιρό οι δέουσες απαντήσεις, επανήλθε λόγω του ιδιοκτησιακού της Καλαμίτσας αλλά με διαστροφικό τρόπο. Ας το ξαναδούμε λοιπόν. Η παλιά γραμμή του αιγιαλού είχε δύο σφάλματα: έφτανε μέχρι τη βόρεια πλευρά του δρόμου σχεδόν σε όλο το μήκος του και δεν έπαιρνε υπόψη την ύπαρξη του λιμενίσκου στο ξενοδοχείο Lucy. Συνεπώς όλα τα κτίρια και οι εγκαταστάσεις της ακτής ήταν αυθαίρετα και παράνομα. Όχι μονάχα δεν μπορούσαν να νομιμοποιηθούν αλλά έπρεπε κιόλας να κατεδαφιστούν, όπως συνέβη με το κτίριο του «Αχιλλέα» στο Περιγιάλι. Με την καινούργια χάραξη σώθηκαν τα κτίρια και παρέμεινε ζωντανή η ελπίδα της αξιοποίησης της ακτής και της τουριστικής ανάπτυξης με ποιότητα και προς όφελος των Καβαλιωτών.
12.Τελικά γιατί αυτός ο μεγάλος πόνος;
Ο Θόδωρος Μουριάδης σήμερα, η Δήμητρα Τσανάκα πριν από αυτόν και όλοι εμείς οι παλιότεροι γνωρίζουμε πολύ καλά πόσο αγαπητή είναι αυτή η παραλία σε όλους τους Καβαλιώτες. Η αξιοποίησή της είναι αυτονόητη για τους περισσότερους από εμάς. Κάποιοι, πολύ λίγοι ευτυχώς, δεν επιθυμούν αυτή την εξέλιξη. Οι λόγοι είναι προφανείς!
