Επιστολή ΙΚΚΙΚ για τις Καπναποθήκες

Το Ινστιτούτο Κοινωνικών Κινημάτων και Ιστορίας Καπνού με αφορμή τις συζητήσεις που γίνονται για την διάσωση και την αποτελεσματική επανάχρηση των διατηρητέων καπναποθηκών στην Καβάλα απέστειλε την παρακάτω επιστολή με την οποία ζητά να επικαιροποιηθεί το νομοθετικό πλαίσιο για τις καπναποθήκες ώστε να μπορέσουν να ξεπεραστούν τα κολλήματα που υπάρχουν για την αξιοποίησή τους. Διαβάζουμε αναλυτικά:

“Με αφορμή τις συζητήσεις που γίνονται για  την διάσωση και επανάχρηση των διατηρητέων καπναποθηκών Καβάλας  δηλώνουμε τα εξής:

Ο προτεινόμενος  φορέας – οργανισμός διαχείρισης του κτιριακού αποθέματος των ιδιωτικών καπναποθηκών θα γίνει  μια ακόμη θηλιά στον λαιμό των  ιδιοκτητών των καπναποθηκών. Το μόνο που ίσως δημιουργήσει είναι κάποιες θέσεις  με  πολιτικό  και επαγγελματικό ενδιαφέρον.

Οι καπναποθήκες είναι όλες καταγεγραμμένες με το  ιδιοκτησιακό τους καθεστώς  και δεν χρειάζεται  να σπαταλούμε χρήματα για κάτι που έχει ήδη γίνει .

Ακούγεται ακόμα ότι ο Δήμος σκοπεύει να ανακαινίσει μια ιδιωτική καπναποθήκη , να την εκμεταλλευτεί   και να την  επιστρέψει στον ιδιοκτήτη μετά από 25 – 30 χρόνια. Για ποιο λόγο να το έκανε αυτό κάποιος ιδιοκτήτης; Και τι θα προσέφερε στο γενικότερο πρόβλημα κάτι τέτοιο; Ούτε πιλοτικά μπορεί να λειτουργήσει, ούτε συμπεράσματα για την διαδικασία μπορούν να προκύψουν. Άλλωστε έχουν ανακαινιστεί κάποιες καπναποθήκες (ZARA, Εμπορικό Κέντρο) με τεράστιες προσπάθειες από τους ιδιοκτήτες.

Για μας και όσους δεν θέλουν να βλέπουν το κέντρο της πόλης μας ερημοποιημένο , σε όσους θέλουν η βιομηχανική και πολιτιστική μας  κληρονομιά να αποτελέσει αναπτυξιακό πόλο, όσους οραματίζονται μια Καβάλα συνδεδεμένη με την ιστορία της η λύση είναι μια. Να ενώσουμε τις δυνάμεις μας  επάνω στην επικαιροποίηση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου, με την πλήρη ενσωμάτωση των διεθνών συμβάσεων, ώστε να μην αποθαρρύνονται οι επενδυτές μόλις διαπιστώσουν πόσος χρόνος, πόσα έξοδα και πόση υπομονή χρειάζονται μέχρι να ξεκινήσουν τις εργασίες.

Η επιστολή του ΙΚΚΙΚ προς το αρμόδια Υπουργεία:

1. Το Ι.Κ.Κ.Ι.Κ. έχει μεταξύ των καταστατικών του σκοπών  την ανάδειξη και προβολή του πολιτιστικού και πολιτισμικού προϊόντος της περιοχής μας με άξονα την καλλιέργεια, μεταποίηση, εμπορία των καπνών και την διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς και δη των καπναποθηκών της πόλης της Καβάλας.
2. Οι καπναποθήκες αποτελούν το σημαντικότερο στοιχείο αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της πόλης της Καβάλας και σημαντικό τμήμα της τοπικής μας ιστορίας και της βιομηχανικής μας κληρονομιάς. Η αρχιτεκτονική και ιστορική κληρονομιά της πόλης επλήγη ανεπανόρθωτα από την κατεδάφιση σημαντικής αρχιτεκτονικής αξίας καπναποθηκών  και διατηρητέων κτιρίων καθώς και την συνεχιζόμενη εγκατάλειψη τους αλλά και την παράλειψη λήψης μέτρων προστασίας τους.
3. Επιπλέον, οι κεραμοσκεπείς στέγες των διατηρητέων καπναποθηκών έχουν υποχωρήσει σε μεγάλο βαθμό όπως και έχει αρχίσει η σταδιακή κατάρρευσή τους και η πτώση υλικών με συνέπεια την πρόκληση κινδύνου τόσο για την κατάρρευση των κτιρίων όσο και για τους διερχόμενους δημότες, λόγω κινδύνου πρόκλησης σωματικής βλάβης από την πτώση των υλικών (κεραμιδιών κλπ), ενώ η περιοχή του αστικού ιστού της πόλης που καταλαμβάνουν κινδυνεύουν με ερημοποίηση και περαιτέρω πρόκληση ζημίας στην πόλη της Καβάλας.
4. Από τις σχετικές νομοθετικές προβλέψεις (άρθρο 24 παρ. 6 του ισχύοντος Συντάγματος καθώς και τα άρθρα 6, 7 και 8 της Σύμβασης της Γρανάδας, που επικυρώθηκε με τον Νόμο 2039/1992, ΦΕΚ61Α/92) επιβάλλεται καταρχήν γενική υποχρέωση των κυρίων, επικαρπωτών και νομέων ακινήτων να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για τη συντήρηση και τον ευπρεπισμό των ακινήτων τους και αφετέρου με την αντίστοιχη υποχρέωση των ιδιοκτητών ή νομέων ακινήτων που χαρακτηρίσθηκαν διατηρητέα ή βρίσκονται σε παραδοσιακούς οικισμούς να τα συντηρούν και σε περίπτωση καταστροφής να ανακατασκευάζουν τα εν λόγω κτίρια με δική τους δαπάνη,την οποία, σε περίπτωση οικονομικής αδυναμίας των, μπορεί να αναλάβει, υπό προϋποθέσεις, το Δημόσιο ή ο οικείος ΟΤΑ.
5. Επειδή η παράλειψη κατά τα ανωτέρω των απαραίτητων μέτρων εκ μέρους των αρμοδίων υπηρεσιών για την προστασία των διατηρητέων καπναποθηκών της πόλης της Καβάλας, θα προκαλέσει κίνδυνο με την ενδεχομένη κατάρρευσή των για την σωματική ακεραιότητα των διερχόμενων δημοτών από την ανεξέλεγκτη πτώση υλικών, επιπλέον δε, οδηγεί σε ερημοποίηση το κέντρο της πόλης λόγω της συνεχούς εγκατάλειψης των κτιρίων και εν τέλει καταστρέφεται η πολιτιστική (βιομηχανική -αρχιτεκτονική) κληρονομιά της πόλης της Καβάλας. Οι διατηρητέες καπναποθήκες, συνιστούν ουσιώδες στοιχείο της ταυτότητας της πόλης καθώς έχουν συνδεθεί με την περίοδο ακμής της πόλης λόγω της καλλιέργειας, της μεταποίησης και της εμπορίας καπνού, προβάλλοντας συγχρόνως και κυρίαρχο παράδειγμα  αρμονικής συνύπαρξης των κατοίκων της πόλης της Καβάλας (μολονότι διαφορετικών θρησκευμάτων και εθνοτήτων) η οποία είχε ως συνεκτικό στοιχείο τα καπνά και το πλούτο που παραγόταν στην πόλη από την καλλιέργεια, την μεταποίηση  και την εμπορία. Ο πλούτος αυτός αντανακλάται στην αρχιτεκτονική ομορφιά της πόλης, η οποία τίθεται σε κίνδυνο από την εγκατάλειψη.
6. Προς τούτο σας καλούμε για τις ενέργειες σας για την λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για την διάσωση των διατηρητέων καπναποθηκών της πόλης της Καβάλας, σε επίπεδο τόσο νομοθετικό όσο και τεχνικό, ως ουσιώδους στοιχείου της βιομηχανικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλεώς μας και ανάδειξης τους σε αναπτυξιακό πόλο της πόλης.
7. Ενδεικτικά προτείνεται:

α. Η κινητοποίηση για την επικαιροποίηση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου με την πλήρη ενσωμάτωση των διεθνών συμβάσεων.

β.  Και το πλέον απλό, να θεωρείται η ημερομηνία κατάθεσης φακέλου μελέτης στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων ως ημερομηνία κατάθεσης φακέλου στην Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Καβάλας.”